|
Musa n°71 - Herfst 2022 |
|||
|
|
|||
|
|
2022 zal zeker in het geheugen van de Plantentuin gegrift blijven als een scharnierjaar tussen ons rijke verleden en een veelbelovende toekomst. Dit uit zich ook in alle activiteiten die we dit jaar organiseerden in het kader van het feestjaar van ons 225-jarig bestaan. Als je de tentoonstelling "Schatten op glas" (te zien tot 13 november) die deze geschiedenis van Brussel tot Meise schetst, nog niet gezien hebt, dan is het nu het moment! Maar de Plantentuin is meer dan dat. Jouw liefde voor de Plantentuin maakte ons mee tot wat we nu zijn. Een botanische tuin van wereldformaat! Daarom zijn we op zoek naar jouw verhalen en jouw mooiste herinnering aan de Plantentuin. We nodigen je uit om je verhalen, foto's en mooiste herinneringen aan Plantentuin te delen in ons digitale verjaardagsalbum. Voor meer info, klik hier. De Plantentuin blijft zich natuurlijk ontwikkelen, ook dit jaar met een nieuwe tuin! De gloednieuwe Eilandtuin, die minister Brouns op 21 september inhuldigde, wordt gevormd door een archipel van eilanden met verschillende oriëntaties en niveaus. De verschillende waterbiotopen die zo tot stand komen, ontdek je via een kronkelende wandeling van 400 meter boven het water. Een unieke ervaring om dit najaar mee te maken, ondertussen genietend van de prachtige herfstkleuren die de Plantentuin in vuur en vlam zetten! Ontdek in deze MUSA ons laatste nieuws en onze suggesties voor wandelingen en activiteiten voor jong en oud... |
||
|
|
Op 21 september huldigde minister Brouns de nieuwe Eilandtuin van Plantentuin Meise in. De nieuwe tuin wordt gevormd door een groep eilanden met diverse orientaties en niveaus en creëert een waaier aan waterbiotopen, die enkel te bezoeken zijn via een 400 meter lange, meanderende wandeling over het water. De tuin biedt een zeer geschikte infrastructuur voor de uitbreiding van een wetenschappelijke collectie water- en moerasplanten. De bezoekers krijgen er een attractie van formaat bij, want het ontwerp van kunstenaars-architecten Gijs Van Vaerenbergh en landschapsarchitect Atelier Arne Deruyter tilt de tuinbeleving naar een hoger niveau.
|
||
|
|
Op 29 september werd de ‘Emiel Van Rompaeyprijs voor plantkunde’ uitgereikt. Deze prijs beloont om de twee jaar een belangrijk werk dat in België is verricht op het gebied van taxonomie, inventarisatie, verspreiding of bescherming van de flora van onze streken. Voor deze 19e editie kende de jury, bestaande uit gerenommeerde plantkundigen uit het hele land, de prijs niet toe aan een individu maar aan een groep mensen, de Werkgroep Bryologie en Lichenologie van Vlaanderen, voor een reeks publicaties over bryofyten (mossen, levermossen en hauwmossen) in Vlaanderen (checklists, in het bijzonder van het geslacht Sphagnum, Rode Lijst en verspreidingsatlas). Steven Dessein, voorzitter van de jury en administrateur-generaal van Plantentuin Meise verklaart: "De jury was bijzonder onder de indruk van de omvang en de kwaliteit van het uitgevoerde werk. Dankzij de reeks publicaties maakten de onderzoekers het mogelijk in korte tijd een compleet aanbod beschikbaar te stellen: een checklist van sphagnummossen, bladhoudende levermossen en hauwmossen, een lijst van zeldzame soorten, een rode lijst met bedreigde soorten en een voorlopige verspreidingsatlas. Proficiat aan alle leden van de Werkgroep!
|
||
|
|
Het HOUTlab nodigt de bezoeker uit om op een interactieve manier het veelzijdige, natuurlijke en duurzame materiaal ‘hout’ te verkennen. Dat is natuurlijk gesneden koek voor leerlingen en leerkrachten uit het vakgebied ‘Hout’! Om ons aanbod voor deze doelgroep nog beter bekend te maken, organiseren we op 16 november een lerarendag. Leerkrachten Houtbewerking maken dan actief kennis met de workshop ‘Into the wood’ - speciaal door onze educatieve dienst voor deze doelgroep ontworpen - en volgen een boeiende bomenwandeling onder leiding van een ervaren Plantentuingids. We organiseren deze lerarendag in samenwerking met Woodwize, dé vakvereniging voor werkgevers, werknemers, leerkrachten en leerlingen uit de houtsector. Zij maken ons aanbod ook bekend bij het jeugdige publiek, met een artikel over het HOUTlab in hun jongerentijdschrift ‘Hout vasthouden mag’. We willen leerlingen houtbewerking niet enkel warm maken voor het HOUTlab - we nodigen hen zelfs uit om er actief aan bij te dragen! Door een samenwerking met de pedagogische begeleiders van het Katholiek Onderwijs, zal er vanaf midden november een per kwartaal wisselend houten meubeltje, gemaakt door een leerling houtbewerking, in het HOUTlab te bewonderen zijn. |
||
|
|
De 6e jaarlijkse bijeenkomst over plantenecologie en -evolutie (AMPEE6) werd georganiseerd op donderdag 29 september 2022 in Plantentuin Meise. AMPEE is een initiatief van de Koninklijke Belgische Botanische Vereniging en Plantentuin Meise. Het is een conferentie voor een brede waaier van plantenspecialisten uit België en het buitenland. Het is een uitstekende gelegenheid voor hen, en zeker voor jonge onderzoekers, om hun onderzoek te voor te stellen en om andere plantkundigen te ontmoeten. Dit jaar werd het congres gecombineerd met een congres van COBECORE, een door het Federaal Wetenschapsbeleid (BELSPO) gefinancierd project over het herstel en de valorisatie van eco-klimatologische gegevens uit het Congobekken. Dit gaat in het bijzonder over niet gebruikte historische gegevens. Op die manier kunnen de onderzoekers basismetingen vaststellen die nodig zijn voor ecologisch en klimatologisch onderzoek op lange termijn. De bijeenkomst bracht tientallen onderzoekers van de Plantentuin en van verschillende nationale en internationale instellingen samen, zoals blijkt uit de samenvattingen van de papers die online beschikbaar zijn. De deelnemers kijken alweer uit naar de AMPEE7 bijeenkomst van volgend jaar. |
||
|
|
Positief nieuws voor het natuurbehoud waaraan de Plantentuin met trots heeft bijgedragen: de "herrijzenis" van een uitgestorven soort. Meer nog, het gaat over een soort die enkel in Wallonië groeide en nergens anders ter wereld voorkomt! De Ardense dravik (Bromus bromoideus), vroeger overvloedig aanwezig op de speltvelden rond Rochefort, Beauraing en Comblain-au-Pont werd voor het laatst in het wild gezien in 1935. Gelukkig bewaarden we zaden van deze grassoort in onze zadenbank, waardoor de hoop ontstond dat deze dravik op een dag opnieuw in het wild zou worden geïntroduceerd. En die grote dag is aangebroken! Dankzij de nauwe samenwerking tussen de DNF (Waals Gewest), Natagriwal, Plantentuin Meise en twee biologische landbouwers, en na vele voorbereidende stappen om de haalbaarheid van het project te garanderen, herintroduceerde men de soort met succes op een speltveld in Ciney. Op 15 juli werd een persconferentie gehouden waarbij Sandrine Godefroid, die het project voor de Plantentuin heeft geleid, en de verschillende partners aanwezig waren. Dit succes is een mooi voorbeeld van het nut van onze zadenbank voor projecten om bedreigde soorten te redden. Lang leve de Ardense dravik! |
||
 |
|||
|
|
|
||
 |
|||
|
|
De koekjesboom soms ook katsura genoemd (Cercidiphyllum japonicum) komt van oorsprong uit China en Japan en behoort tot de familie van de Cercidiphyllaceae. Tijdens de bladval in het najaar verspreidt de boom een zoete karamelachtige geur, daarom kreeg hij deze naam. Cercidiphyllum betekent ‘met blad van Cercis’, verwijzend naar de gelijkende bladvorm van de jusdasboom (Cercis siliquastrum). De koekjesboom wordt wel eens als ‘levend fossiel’ bestempeld, omdat hij de laatste vertegenwoordiger van een soortengroep is die verder zo goed als uitgestorven is. De oudste fossielen van deze soort dateren van meer dan 70 miljoen jaar geleden. De watercipres (Metasequoia glyptostroboides) en de ginkgo (Ginkgo biloba) zijn andere grote voorbeelden van levende fossielen. Vanaf de tweede helft van de 19de eeuw werd de koekjesboom in Europa aangeplant als sierboom. Niet verwonderlijk: zijn bijzondere kleuren en geuren en een mooie groeivorm maken deze boom extra attractief. Met een hoogte van ruim 30 meter behoort de koekjesboom tot de grote inheemse loofbomen van China en Japan. Het is een meerstammige boom en tweehuizig: er zijn mannelijke en vrouwelijke bomen. In de lente verschijnen samen met de bladeren de onopvallende bloemen zonder kroonbladeren, het is een windbestuiver. De vruchten bestaan uit groepjes van 2 tot 4 smalle licht gekromde kokervruchten. In de late zomer en najaar springen deze langs de buiknaad open en dan komen de platte gevleugelde zaden vrij. Het blad van de koekjesboom is rond-hartvormig, in de lente is het bronskleurig en in de zomer wordt het bleekgroen. En nog is het kleurenspektakel van de bladeren niet voorbij: in de herfst kleuren ze geel of oranje tot roze, afhankelijk van de zuurtegraad van de bodem. Heel opvallend: je ruikt van mijlenver een geur van versgebakken koekjes of gekarameliseerde suiker tijdens het vallen van de bladeren. In Japan wordt het lichte, zachte en fijngevlamde hout van deze boom gebruikt om meubels te maken. De betere spelborden van het Japanse bordspel Go worden uit dit hout vervaardigd. Op de Ringweg voorbij het Plantenpaleis pronkt een groot exemplaar van de koekjesboom. In de Geuren- en Kleurentuin staat de koekjesboom met 4 exemplaren tussen de andere geurende planten. |
||
|
In onze Tuinwinkel aan Ingang Keizerin Charlotte ontdek je unieke producten en planten, geïnspireerd door de natuur |
|||
|
|
Onze Tuinwinkel biedt je een nieuw assortiment ambachtelijke Bacanha siropen "made in France"aan, met authentieke en natuurlijke smaken: zoals komkommer, rozemarijn, passievrucht … De meeste siropen van het merk zijn biologisch gecertificeerd. Lekker om te mengen met je warme drankje in de ochtend, in je glas water overdag, of om te gebruiken in mocktails of cocktails tijdens het aperitief. Prix : 11,95 € Te koop in de Tuinwinkel |
||
|
|
Het is …. paddenstoelentijd! De prachtige aquarellen van onze illustrator Omer Van de Kerckhove, over wiens werk je lezen in het laatste streekmagazine van Natuurpunt Meetjesland (NL), zijn gedrukt als posters (15 €) en postkaarten (1,5 €). Ze zijn verkrijgbaar in onze Tuinwinkel, samen met een leuk seizoensassortiment zoals paraplu's in prachtige herfstkleuren (€ 15), steengoede veldgidsen, onweerstaanbare knuffels voor kinderen (€ 21-24) en seizoensplanten... > Loop zeker even onze Tuinwinkel binnen en ontdek tientallen andere producten, de een nog origineler dan de ander, die je herfstdagen een warme gloed zullen geven... Te koop in de Tuinwinkel |
||
 |
|||
|
Uitgever Musa komt tot stand binnen de Afdeling Museologie en Educatie: Voor dit nummer werden teksten aangeleverd door Koen Es, Franck Hidvégi, Jutta Kleber, Min Pauwels, Barbara Puttemans, Manon van Hoye, . Eindredacteur Foto's Plantentuin Meise. Wil je ook graag Musa ontvangen, klik hier. |
|||
|
|
|||
