Digitalisatie
Beschikbaar voor iedereen
Het bewaren en de uitleen van herbarium specimens houdt risico’s in. Aantasting, verlies, beschadiging kan je nooit helemaal uitsluiten. Een uitgeleend stuk kan ook door niemand anders geraadpleegd worden. Digitalisatie van de collectiestukken biedt hier een antwoord op.
Hoewel er vóór 2003 een paar pogingen in de richting van digitalisering van collecties waren, begon de eerste echte digitaliseringsronde in 2003. De projecten werden ondersteund door subsidies van de Europese Unie (ENBI), het Belgian Biodiversity Platform en the Global Biodiversity Information Facility (GBIF). Het waren voornamelijk proefprojecten die tot doel hadden de haalbaarheid van de digitalisering van herbarium specimens te testen. Nadien volgden nog andere extern gefinancierde projecten zoals Biodiverstity Heritage Library (BHL), Open Up! voor Europeana 2011-2014, Linnaeus Link, BibBelgium, Impala, Erfgoed Vlaanderen 2013-2014. Het merendeel van de projecten was gericht op een specifieke doelgroep waarbij bestaande gegevens en beelden werden vrijgegeven.
Het grootste digitalisatieproject in de periode tot 2014 was zonder twijfel het Global Plants Initiative (gefinancierd door de Mellon Foundation). Dit project had tot doel alle botanische type-exemplaren wereldwijd te digitaliseren, in totaal 60.000 types. De Plantentuin was een van de eerste partners. Alle gedigitaliseerde types werden beschikbaar gemaakt op de JSTOR-website.
Sinds 2015 ontvangt Plantentuin Meise een subsidie van de Vlaamse regering om de bestaande digitalisatie-infrastructuur te optimaliseren en om 2,7 miljoen herbarium specimens te digitaliseren. Dit project werd gedoopt tot het DOE! Project, wat staat voor Digitale Ontsluiting Erfgoedcollecties. Samen met een externe partner fotograferen we via een lopende band zo’n 5000 herbarium specimens per dag. Via een crowdsourcing platform, doedat.be, voegen we met de hulp van heel wat vrijwilligers hieraan de labelgegevens toe. Met dit platform willen we de burger betrekken bij de wondere wereld van collecties.
In maart 2018 werd ons digitaal herbarium, botanicalcollections.be, gelanceerd. Sinds dat ogenblik maken we ons herbarium door iedereen raadpleegbaar. Door de huidige digitalisatie zal binnenkort meer dan 70% van de collectie beschikbaar zijn.
Het verwerven van fondsen om onze collecties toegankelijk te maken blijft belangrijk en maakt het mogelijk om onze collecties verder te valoriseren en beschikbaar te stellen voor de hele wereld.
