[Science news] - Een besluitvormingsinstrument voor het herstel van laaglandgraslanden in Europa

In laagland Europa bevindt de grote meerderheid van soortenrijke graslanden zich in een slechte  staat van instandhouding, wat dringende herstelmaatregelen vereist. Dankzij de uitvoering van talrijke projecten en de publicatie van actieplannen, technische nota's en wetenschappelijke artikelen is er een aanzienlijke hoeveelheid informatie over de resultaten van eerdere natuurherstelprojecten. Deze informatie is echter zeer versnipperd, wat de besluitvorming niet vergemakkelijkt. In België probeerden natuurbeheerders en wetenschappers deze leemte op te vullen tijdens graslandherstelprojecten via een samenwerking tussen de NGO Natagora, de Waalse Overheidsdienst (het Departement Natuur en Bos en het Departement voor de studie van de natuurlijke en agrarische omgeving) en Plantentuin Meise.

In een recente publicatie stellen ze een beslissingsondersteunend instrument voor met behulp van een stapsgewijs kader gebaseerd op een overzicht van wetenschappelijke en niet-gepubliceerde wetenschappelijke literatuur. De informatie uit deze wetenschappelijke studies vulden ze aan met successen en mislukkingen verkregen in twee grootschalige natuurherstelprojecten, uitgevoerd op 850 ha verspreid over meer dan 100 verschillende locaties. Na 8 jaar implementatie van restauratietechnieken, hadden ze genoeg kennis om een ​​synthese voor te stellen die gemakkelijk bruikbaar is voor beheerders èn die hen kan helpen de beste keuzes te maken op basis van hun specifieke situatie. Deze publicatie toont de complementariteit en effectiviteit aan van een partnerschap tussen enerzijds de belangrijkste spelers op het gebied van natuurherstel en anderzijds een botanische tuin waarvan de belangrijkste missie ex situ conservatie is. Was dit soort samenwerking tot voor kort onwaarschijnlijk in het kader van LIFE-projecten, vandaag is het een echte meerwaarde voor natuurherstelprojecten.

De beslissingsboom begint met een analyse van de situatie vóór herstel, waarin aspecten zijn opgenomen waarmee rekening moet worden gehouden bij elk habitatherstel, zoals filosofische acceptatie, preliminaire evaluatie, projectdoel, haalbaarheid, risico's en duurzaamheid. Afhankelijk van de nutriëntenrijkdom van de bodem, de intensiteit van habitatdegradatie, de aanwezigheid in de buurt van een  habitat in goede staat van instandhouding en terugkerend beheer dat na herstel moet worden toegepast, beschrijven de auteurs  verschillende hersteltechnieken. Dit synthetisch werk wordt stap voor stap gepresenteerd volgens een dichotome sleutel. Deze sleutel is bedoeld om beheerders te helpen om van hun  restauratiewerk een succes te maken. Naast de bijdrage aan het bereiken van GSPC-doelstelling 3, komt de tool ook op het juiste moment in de context van het VN-decennium voor herstel van ecosystemen (2021-2030) alsook gezien de voortdurende en wijdverbreide aantasting van deze habitats in een groot deel van Europa.

De tool is onlangs gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Journal for Nature Conservation (https://doi.org/10.1016/j.jnc.2021.126046)