|
Musa n°62 - Zomer 2020 INFO COVID-19: Plantentuin Meise is weer helemaal toegankelijk met een prachtig zomeraanbod! We hebben voor iedereen een heleboel leuke belevenissen in petto: een prachtige kunstroute, een zomerspeurtocht voor jong en oud, op je blote voeten over het Verwonder-Je-Voeten-Pad, gratis mini-optredens een hele zomer lang en … een late opening om extra lang te kunnen genieten van de zwoele zomeravonden in de Plantentuin en … nog veel meer. Het enige verschil met verschil is dat de toegang op dit moment enkel mogelijk is op vertoon van een vooraf gereserveerd e-ticket via onze website. Dit kan in functie van de evolutie van Covid-19 aangepast worden. Hou onze website in de gaten voor een eventuele veranderingen. Info: https://www.plantentuinmeise.be/nl/pQmEBFl/corona-info |
||||
 |
||||
|
|
In het jaarverslag 2019 ontdek je de verwezenlijkingen van Plantentuin Meise op het gebied van plantenconservatie, plantenonderzoek en milieueducatie. In 2014 startte de Vlaamse regering voor de Plantentuin een ambitieus masterplan op dat nu in volle uitvoering is. In 2019 waren belangrijke infrastructuurwerken aan de gang op zeven verschillende locaties in de Plantentuin en hebben we twee masterplanprojecten voltooid: het HOUTlab en de Rozentuin. Het HOUTlab is een uniek, interactief museum dat de verschillende aspecten van hout behandelt, van de microscopische kenmerken tot de rol van hout in de beperking van de klimaatverandering. De Rozentuin is dan weer een ode aan de schoonheid van de roos en toont vele zelden geziene wilde rozen. Ondanks deze belangrijke infrastructuurwerken gingen de normale activiteiten van de Plantentuin gewoon door. We startten de tweede fase van de digitalisatie van het herbarium op, met als doel om tegen 2021 2,6 miljoen exemplaren online beschikbaar te stellen voor het grote publiek. Onze onderzoekers zetten hun missie verder om wereldwijd de plantendiversiteit en de bedreigingen ervan in kaart te brengen. Ze blijven ook de rol van planten in onze veranderende ecosystemen onderzoeken. Ten slotte mochten we een recordaantal van 183 381 bezoekers verwelkomen dankzij tal van evenementen en de aantrekkelijke tijdelijke tentoonstellingen over kiezelwieren en natuurlijke vezels. Link : https://www.plantentuinmeise.be/cms_files/File/Annual_Report_2019.pdf |
|||
|
|
#HOMEsafari was een schot in de roos op 23 en 24 mei 2020! Ondanks het iets koudere weer, speurden veel mensen ijverig mee naar planten, insecten en andere dieren in en rond hun huis. Er waren tijdens het weekend 3 000 nieuwe downloads van de app ObsIdentify. Dit leidde tot 67 000 soortenidentificaties waarvan 10 000 hun weg gevonden hebben naar de database van waarnemingen.be. Plantentuin Meise wilde met #HOMEsafari mensen overal in België stimuleren wetenschappelijke gegevens te verzamelen over de biodiversiteit in en rond hun kot. Al deze gegevens helpen de biodiversiteit van ons land beter te leren kennen zodat we die beter kunnen bewaren. Het beschermen van biodiversiteit is een collectieve verantwoordelijkheid waar we allemaal aan kunnen bijdragen. Maar wilde planten en dieren observeren met je smartphone is niet alleen nuttig, het bleek nog leuk ook! We zien iedereen graag volgend jaar mei in de Plantentuin terug voor een ander groots evenement: een Bioblitz die zal bestaan uit het inventariseren van zoveel mogelijk planten en dieren in 48 uur in de Plantentuin zelf. We houden je zeker op de hoogte als we meer details kennen. |
|||
|
|
In 40 jaar tijd hebben we 60% van de wilde dierenpopulaties in de wereld verloren, slachtoffers van habitatvernietiging, verstedelijking, overexploitatie van hulpbronnen, landbouw op grote schaal en overconsumptie. De plantenwereld is er even erg aan toe... en dit proces versnelt. In 2050, als we niets veranderen, zal slechts 10% van de aarde zonder menselijke activiteit zijn. Een veel te klein toevluchtsoord om de biodiversiteit te beschermen! De urgentie van de situatie heeft geleid tot de oprichting van de "#TogetherForBiodiversity" beweging die 38 organisaties uit het hele land samenbrengt, waaronder Plantentuin Meise. Door actie te ondernemen ten gunste van de biodiversiteit kunnen we onze gewoonten veranderen en duurzame productie- en consumptiepatronen stimuleren. Maar we moeten samen handelen en wel nu! De beweging heeft onder meer http://samenvoorbiodiversiteit.be opgericht, een platform met eenvoudige, individuele of participatieve acties die het verschil maken. Of je nu een kind bent, een ouder, een bedrijfsmedewerker, een leraar, een schepen in je gemeente, een boer of een lid van een vereniging... je zal zeker een actie vinden die op jouw lijf geschreven is! Meerr info op: http://samenvoorbiodiversiteit.be |
|||
|
|
Plantentuin Meise lanceert een nieuwe publicatie die een inleiding geeft op de classificatie en de naamgeving van planten en schimmels. Iedereen kan deze publicatie gratis consulteren online en dit in het Engels en het Frans. De indeling en naamgeving van de planten en dieren die op onze planeet voorkomen, is een cruciale eerste stap binnen de biologie. Onderzoekers van de Plantentuin constateerden dat een dergelijke inleiding in het Frans niet voorhanden was. Bovendien wordt deze kennis nauwelijks gedoceerd aan universiteiten en hogescholen in tropisch Afrika. Verschillende onderzoekers van Plantentuin Meise en van de Université Libre de Bruxelles sloegen de handen in elkaar en brachten deze publicatie tot stand. Studenten, voor wie deze publicatie vooral bedoeld is, vinden er een praktisch overzicht van de belangrijkste elementen en achtergronden rond dit thema. Het behandelt de geschiedenis van de taxonomie en het evolutionair onderzoek, gaat in op wat een soort is en legt de belangrijkste regels uit ivm naamgeving van planten, plantenidentificatie en het maken van een taxonomische revisie (dit is het grondig evalueren van de classificatie en naamgeving van een bepaalde plantengroep). De auteurs hopen hiermee in de toekomst een veel groter aantal studenten af te laten studeren met deze basiskennis op zak. Op die manier kunnen ook zij bijdragen aan de missie van de Plantentuin: het bestuderen en het beschermen van planten en schimmels en het verspreiden van onze kennis daarover. |
|||
|
|
Miombobossen bedekken ongeveer 10% van Oost-Afrika (Angola, Burundi, de Democratische Republiek Congo (DRC), Kenya, Malawi, Mozambique, Tanzania, Uganda, Zambia en Zimbabwe). Dit type boomsavanne wordt gedomineerd door bomen uit de Vlinderbloemenfamilie (Fabaceae, Caesalpinioideae); meestal uit de genera Brachystegia, Isoberlinia en Julbernardia. De bomen overleven in de arme bodems door een symbiose -via hun wortels- met schimmels (ectomycorrhiza’s). De schimmels verzamelen voedingsstoffen voor de bomen en produceren eetbare paddenstoelen tijdens het regenseizoen. Mycologen van Plantentuin Meise werkten samen met collega’s uit Burundi en DRC aan een 3 jaar durend project om de natuurlijke productie van wilde paddenstoelsoorten in miombobossen te kwantificeren (zie publicatie). Er werden 77 eetbare soorten geregistreerd waarvan de cantharellen (Cantharellus species), amanieten (Amanita) en melkzwammen (Lactarius en Lactifluus) het gros van de biomassa produceren. Het belang van deze ecosysteemdienst is indrukwekkend omdat miombobossen tot 240 kg eetbare paddenstoelen per hectare per jaar kunnen opleveren. Spijtig genoeg worden miombobossen gerooid voor de massale productie van houtskool en de omzetting naar akkerland. Hierdoor wordt de associatie tussen boomwortels en schimmels vernietigd en valt de paddenstoelenproductie stil. Een strategie is nodig om de duurzame bevoorrading van zowel houtskool als eetbare paddenstoelen te garanderen. Beide ecosysteemdiensten zijn socio-economisch belangrijk. Omdat het inkomen uit paddenstoelenpluk hoofdzakelijk door vrouwen gegenereerd wordt, is het belangrijk om de ganse gemeenschap te betrekken bij keuzes betreffende landgebruik en -beheer. |
|||
 |
||||
 |
Door de Covid 19-omstandigheden kunnen wij op dit moment geen zekerheid geven of bepaalde activiteiten kunnen doorgaan. Wij raden je aan om onze kalender op de website te raadplegen. Bedankt voor het begrip.
Koop een vierseizoenenkaart van de Plantentuin (€ 20 - € 35 - € 55) en bezoek ons een heel jaar lang of neem een MuseumPass (€ 59) waarmee je de Plantentuin en meer dan 170 andere Belgische musea kan bezoeken |
|||
 |
||||
|
|
Dahlia’s uit de asterfamilie, zijn kruidachtige, knolvormende planten. Van oorsprong komen ze uit Mexico en Midden-Amerika. De Azteken gebruikten de holle stengels van de grote Dahlia imperialis als waterpijp en ze noemden de planten ‘acocotle’ of ‘cocoxochitl’, vrij vertaald waterpijpbloemen. In de botanische tuin van Madrid kwam in 1790 uit een lading opgestuurde knollen een eerste bloem op Europese bodem in bloei. Een jaar later kreeg de plant zijn officiële wetenschappelijke naam; vernoemd naar de Zweedse botanicus Anders Dahl. In Europa ging men aan het veredelen en zo verkreeg men vele verschillende bloemkleuren; in de Leuvense Kruidtuin slaagde M. Donckelaar erin om dubbelbloemige cultivars te ontwikkelen en dat was nog maar het begin. Tegen 1826 wilde niemand nog enkelbloemige dahlia’s. Je vindt vandaag dahlia’s van 20 cm tot 150 cm hoogte met diverse bladkleuren en bladvormen. De diameter van het bloemhoofd varieert van 5 cm tot 30 cm. Er zijn nu ontelbaar veel cultivars: van de enkelvoudige mignons tot de artistieke dubbelbloemige siervormen zoals cactus- en pompondahlia’s. De bloemen zijn geurloos maar met hun spectaculaire kleuren lokken ze bijen en vlinders. Van de vroege zomer tot de eerste nachtvorst in de herfst blijven ze borders en terrassen kleuren. In de border aan het HOUTlab kan je meer dan 20 dahliacultivars bewonderen. Ze zijn allemaal bijzonder: de pioenbloemige ‘Bishop of Llandaff’ met aardbei-rode bloem en unieke donkere bladeren en steel, de waterlelie-vorm ‘Karma Choc’ met een donkerrode, bijna zwartfluwelige bloem en bronskleurig blad en de halskraagdahlia’s ‘Clair de Lune’ en ‘Pooh’ met rond hun gele hart kleine minibloemblaadjes. Wist je dat in Mexico verschillende dahliacultivars gekweekt worden voor hun grote, zoete aardappel-achtige knollen? Bloemen en knollen zijn eetbaar en staan op het menu. Van geroosterde knollen wordt ‘Dacopa’ gemaakt, een koffievervangend drankje. |
|||
|
|
||||
|
|
Weleda en de Plantentuin zijn partners geworden. Vanaf nu biedt de Plantentuin je in de Tuinwinkel een mooi aanbod van verzorgingsproducten aan. Alle producten zijn gemaakt op basis van ingrediënten van 100 % natuurlijke oorsprong waarvan 80 % van biologische teelt en zonder toevoeging van synthetische substanties. Neem een kijkje in onze Tuinwinkel en ontdek onze lichaams - en gezichtsverzorging voor het hele gezin! Prijs : van € 5,99 tot € 19,99 Te koop in de Tuinwinkel |
|||
|
|
Originele kaarten die niet onopgemerkt zullen blijven: de confettikaarten! Mooie postkaarten die zaadjes van wilde bloemen bevatten. Een kaart met een dubbel leven: je feliciteert er een vriend, familielid of een een collega mee, die daarna de confetti’s kan zaaien en genieten van mooie kleurrijke wilde bloemen! Prijs: € 2,95 Te koop in de Tuinwinkel |
|||
 |
||||
|
Uitgever Musa komt tot stand binnen de Afdeling Museologie en Educatie: Voor dit nummer werden teksten aangeleverd door Koen Es, Franck Hidvégi, Min Pauwels, Barbara Puttemans, Manon van Hoye. Eindredacteur Foto's Plantentuin Meise. Wilt u Musa ook ontvangen, klik hier. |
||||
|
|
|
|||
